Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, η έκδοση αποδείξεων λιανικής γίνεται είτε μέσω ταμειακής μηχανής ή με σήμανση από φορολογικό μηχανισμό, εφόσον εκδίδονται μηχανογραφικά. Στο άρθρο αυτό επισημαίνουμε τα κυριότερα στοιχεία που οφείλουν να γνωρίζουν οι κάτοχοι Φορολογικών Ηλεκτρονικών Μηχανισμών (ΦΗΜ).
1. Ρύθμιση ρολογιού ΦΗΜ
Η απόκλιση ρολογιού ΦΗΜ από την πραγματική ώρα, θεωρείται παράβαση και επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 500€ (βάσει του ν.4174/2013, άρθρο 54, περίπτωση ια «λειτουργία ΦΗΜ με μη εγκεκριμένες προδιαγραφές»). Ορίζονται δύο εναλλακτικές μέθοδοι, που μπορεί να επιλέξει ο κάτοχος ΦΗΜ, ώστε να διατηρεί σωστή ώρα στον ΦΗΜ:
α) Μέσω επιτόπιας επέμβασης εξουσιοδοτημένου τεχνικού στον ΦΗΜ.
β) Μέσω αυτόματου συγχρονισμού του ΦΗΜ με το ρολόι του server της ΑΑΔΕ, μόνο κατόπιν επιτυχούς επικοινωνίας με τον server της ΑΑΔΕ. Προϋποθέτει και τη μεταφορά του αρχείου s.txt αποστολή δεδομένων πωλήσεων.
2. Διασταύρωση συνόλων ΦΗΜ και POS
Η χρήση μηχανημάτων POS για συναλλαγές με κάρτα δεν αναιρεί την υποχρέωση του επαγγελματία να κόβει αποδείξεις μέσω ΦΗΜ. Επί του παρόντος, προκειμένου οι ελεγκτές της εφορίας να εντοπίσουν τα φαινόμενα φοροδιαφυγής, ζητούν από τον επιχειρηματία το αρχείο του τερματικού POS και το Ζ του ΦΗΜ. Η διασταύρωση γίνεται συνήθως στη συνολική αξία των δυο αρχείων κι ενίοτε στις επιμέρους συναλλαγές δειγματοληπτικά. Εντός του 2019 ωστόσο, αναμένεται η σύνδεση του POS με την ταμειακή, ώστε να εκδίδεται αυτόματα η απόδειξη σε κάθε συναλλαγή με κάρτα, καθώς επίσης και η online σύνδεσή τους με την ΑΑΔΕ για άμεσο έλεγχο και διασταύρωση των δεδομένων.
3. Κύκλος ζωής της ταμειακής μηχανής
Οι ταμειακές μηχανές έχουν συγκεκριμένο κύκλο ζωής, ο οποίος μετριέται με τα ημερήσια Ζ (κλείσιμο ημέρας) που βγάζει η εκάστοτε μηχανή και όχι με τις ημερολογιακές μέρες που περνάνε από την ημέρα αγοράς της ή τον αριθμό των αποδείξεων που εκδίδονται. Ο αριθμός των εκδιδόμενων Ζ ανά μηχανή είναι περίπου 1800.
4. Λήξη καταλληλότητας της ταμειακής μηχανής
Εκτός από τον αριθμό των Ζ, υπάρχει και η λήξη καταλληλόλητας η οποία είναι 4 χρόνια μετά την άδεια έγκρισης του μοντέλου της μηχανής από το υπουργείο. Μετά τα 4 χρόνια, η μηχανή μπορεί να αγοραστεί μόνο εάν υπάρχει παράταση, διαφορετικά η εγγύηση παύει να ισχύει. Όλοι οι κατασκευαστές ταμειακών μηχανών παρέχουν τους ίδιους όρους εγγύησης.
5. Διασύνδεση της ταμειακής μηχανής με το taxis
Tο μέτρο διασύνδεσης της ταμειακής μηχανής με τις πληροφοριακές υποδομές της ΑΑΔΕ προβλέπεται με το νόμο 4446/2016. Στόχος του μέτρου είναι η αποστολή σε πραγματικό χρόνο όλων των δεδομένων των λιανικών πωλήσεων και των λιανικών συναλλαγών παροχής υπηρεσιών επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών. Η υποχρεωτική του εφαρμογή, ωστόσο, αναμένεται να τεθεί σε ισχύ εντός του 2019.
Η γνώμη μας
Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα παραπάνω, γίνεται σαφές ότι η ταμειακή μηχανή ως ΦΗΜ τείνει προς το τέλος της. Ένα τέλος εποχής, θα λέγαμε, για όλα εκείνα τα καταστήματα που επιμένουν να λειτουργούν με τον παραδοσιακό τρόπο. Η αιτία είναι απλή: οι περιορισμένες δυνατότητες της ταμειακής μηχανής δεν αρκούν για να εξυπηρετήσουν έναν κόσμο ψηφιακό που συνεχώς εξελίσεται. Το ξεκίνημα έχει ήδη γίνει, το ζήσαμε με την υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή φορολογικών δηλώσεων, με την εγκατάσταση τερματικών POS για συναλλαγές με πλαστικό χρήμα, με την απόσυρση ταμειακών μηχανών παλαιού τύπου. Να είστε σίγουροι όμως ότι έπεται και συνέχεια, γιατί το όραμα του Υπουργείου Οικονομικών για εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση των πληροφοριακών του συστημάτων δεν έχει ολοκληρωθεί. Η νέα χρονιά μας επιφυλάσσει ριζικές αλλαγές, για τις οποίες καλό είναι να είμαστε ενημερωμένοι. Φροντίστε, λοιπόν, να εξοικειωθείτε με έννοιες όπως ηλεκτρονική τιμολόγηση, μηχανοργάνωση, φορολογικός μηχανισμός, online διασύνδεση κτλ. γιατί θα τα συναντήσετε μπροστά σας πιο γρήγορα από όσο φαντάζεστε.